Visitas

29 de setembro de 2014


APUNTAMENTOS TOPONÍMICOS (II)

Como é sabido, a chamada Lei de normalización lingüistica, de 1983, deixa ben claro que os topónimos da Galiza administrativa só serían válidos baixo a forma correcta e, xa que logo, non serían legais as deturpacións, frecuentes en épocas anteriores.

Esta lei di, tamén, que se formará unha Comisión de Toponimia, a efectos de elaborar un Nomenclátor, coas formas propias da nosa toponimia.

Pois ben, deixando a parte que nen se cumpre en todos os casos a lei vixente desde hai trinta e un anos e deixando tamén a un lado a desinformación total sobre a tal Comisión de toponimia -Que persoas a compoñen? Son especialistas (filólogos/as)? Onde está a súa páxina na rede ou, cando menos, unha ligazón para chegarmos a ela? De que organismo depende? (se é que depende dalgún), etc-, o caso é que hai un nomenclátor (na páxina da Xunta) no que aparece o inventario toponímico da Galiza administrativa.

Se, como vimos anteriormente, xa comezamos mal, cunha forma errada no topónimo que nomea o país... Que non haberá de errado na toponimia menor a aquela (concellos, parroquias, lugares, ríos, montes, etc.)?

Comecemos con algúns exemplos, todos eles de nomes de concellos.

O agora oficial *PORTO DO SON, con seseo e falsa segmentación. Outro concello, tamén galego, leva por nome DOZÓN. Está claro que, con seseo, pronúnciase igual *PORTO DO SON que *PORTO DOSÓN. A forma correcta é, por tanto, PORTO DOZÓN, non recollida no nomenclátor.

Outro concello chámase, segundo o nomenclátor, *Zas. Aquí o que hai é o caso contrario ó anterior exemplo, é dicir, unha ultracorrección para evitar un inexistente seseo. De SALAS só pode dar SAS ( > SAAS > SAS), con caída do -l- (ele intervocálico) e posterior crase de as. E así é como aparece, noutros casos, no propio nomenclátor: SASVEDRAS (de SALAS VETERAS), SASDÓNIGAS (DE SALAS DOMINICAS), etc. Mais aquí non corrixen a forma espuria ou deturpada.

Vaiamos cun terceiro concello: *O GROVE. Esta é a forma oficial vixente. Só con vermos o étimo é moi fácil sabermos que non é a forma propia: OCOBRIX, que dá OGROBE e nunca *O GROVE. Aínda que haxa unha metátese -sen ela o esperable sería *OGOBRE, cfr. PAUPER > pobre > probe (vulg.)- sabemos que todo étimo con be implica un patrimonialismo tamén con esa letra: MIRABILIA > MARABILIA > marabilla, SEPTEM BELLUM > setebelo. OGROBE, por tanto.

Finalizamos, por agora, cun cuarto topónimo incorrectamente oficial: *A CAÑIZA. Se de CANNU > cano e de CANNA > cana (en español caño e caña) nunca pode ser correcta a forma con eñe, pois -nn- > -n- e, daquela, teremos que dicir que o correcto é A CANIZA. O mesmo que cano en, por exemplo, facer un cano ou cana en cana de cervexa.



Continuaremos.

Ningún comentario: